Sáng tạo làm giàu nhạc cụ văn hóa Raglai
VTV9.vtv.vn - Với tâm huyết, đam mê, và nặng lòng với văn hóa dân tộc, nhiều nghệ nhân đồng bào Raglai không chỉ đóng vai trò truyền lửa, gìn giữ, bảo tồn và phát huy văn hóa của dân tộc mình, mà còn chế tác, phục dựng được nhiều loại nhạc cụ, thanh âm thất truyền và sáng tạo ra những loại nhạc cụ, thanh âm mới.
Vẫn là cây đàn Chapi, nhưng đàn Chapi mới được nghệ nhân Cao Dy chế tác lại có kiểu dáng, hình thù khác lạ. Thân dài hơn, dây to hơn, nút nhạc nhiều hơn, đặc biệt, thanh âm của cây đàn Chapi được nghệ nhân Cao Dy cách tân cũng vang hơn đàn Chapi truyền thống.
Nghệ nhân Cao Dy - Xã Khánh Phú, huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa: “Cái tăng âm là nó nằm ở đây, đặc biệt làm rất là dễ, mình chỉ cần chặt một cái cây, cây cỡ này cũng có thể làm được đàn Charpi, cây cỡ này, ngắn cũng được, chủ yếu ở cái chất liệu âm thôi, một cây nhỏ hay cây to không quan trọng. Âm trầm, âm cao nó nằm ở đây, tăng âm ghép lên cho âm nó cao lên cái dây nó sẽ bung lên, dây căng cái tiếng nó sẽ thanh hơn”.
Đồng bào Raglai thường gửi tình cảm của mình vào đàn Chapi để bày tỏ cảm xúc với đồng bào, tổ tiên, trời đất. Bởi vậy, tiếng đàn Chapi được xem là sợi dây kết nối tình cảm, một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của đồng bào Raglai.
Chị Cao Thị Vũ Thuỳ - Huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa: “Cái cây đàn Chapi như là một cái linh hồn đối với người đồng bào Raglai của em, nó thiêng liêng lắm. Là người Raglai em thật sự rất là thích và yêu cái cây đàn Chapi”.
Đến nay, các nghệ nhân trong đồng bào Raglai đã nghiên cứu, sưu tầm, chế tác, phục dựng được nhiều loại nhạc cụ mang đậm nét văn hóa truyền thống. Đặc biệt, ngay cả những âm điệu cổ bị thất truyền của đàn Chapi, Khèn bầu, Kèn sừng trâu, Trống đất, Mã La… cũng đang dần được khôi phục và bảo tồn.
PGS.TS. Phan Quốc Anh - Nhà nghiên cứu văn hóa: “Những năm gần đây huyện Bác Ái đã làm rất tốt cái việc là phục chế cũng như là tôn vinh các nghệ nhân chế tác đàn Chapi và cũng như là nhạc sĩ Trần Tiến đã viết là Chapi chính là tâm hồn của người Raglai, đối trong âm nhạc truyền thống của người Raglai. Hiện nay có lẽ là chúng ta cũng cần nâng cao về âm thanh cũng như chất liệu để trở thành cái nhạc cụ biểu diễn chung cho cả cộng đồng”.
Tâm huyết, thầm lặng cống hiến, các nghệ nhân trong đồng bào Raglai chính là những người truyền lửa, lan tỏa cảm xúc mãnh liệt của văn hóa Raglai. Qua đó, giúp cho thế hệ trẻ trong đồng bào Raglai hiểu và trân quý cội nguồn văn hóa dân tộc, giúp cho những thanh âm ngọt ngào của văn hóa Raglai sống mãi với thời gian.
Cùng chuyên mục
Trò chuyện cùng đại diện Việt Nam trước chung kết Mr World 2024
Tối nay, đêm chung kết cuộc thi Nam vương thế giới (Mr World 2024) sẽ chính thức diễn ra tại NovaWorld Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. Đại diện Việt Nam ...
thứ bảy, 23/11/2024
TP. HCM rộn ràng đón Giáng sinh sớm
Cứ dịp này hàng năm là các tuyến phố chính ở TP.HCM lại ngập tràn sắc màu. Năm nay, diện mạo lễ hội còn đến sớm hơn, khi đa số các địa điểm nổi tiếng ...
thứ bảy, 23/11/2024
Virus H5N1 có dấu hiệu thích nghi với người
Một ca nhiễm cúm gia cầm mới tại Canada đang khiến giới khoa học lo lắng khi virus cúm gia cầm H5N1 có dấu hiệu thích nghi với người. Bệnh nhân là một ...
thứ bảy, 23/11/2024
Nam Phi phân loại ngộ độc thực phẩm là “thảm họa quốc gia”
Chính phủ Nam Phi vừa tuyên bố tình trạng gia tăng số ca ngộ độc thực phẩm dẫn tới cấp cứu và tử vong trong thời gian gần đây là "thảm họa quốc gia".
thứ bảy, 23/11/2024
Tăng cường chăm sóc sức khỏe miễn phí cho cộng đồng
Đưa dịch vụ y tế, thăm khám, chăm sóc sức khỏe tới nhiều người dân hơn, đặc biệt là những người có hoàn cảnh khó khăn, giúp người dân "sống khỏe mỗi n ...
thứ bảy, 23/11/2024
Tiếp nối tinh thần tiếng mõ Nam Lân, Nam Kỳ Khởi nghĩa
Ngày này 84 năm trước 23/11/1940, lá cờ đỏ sao vàng lần đầu tiên xuất hiện khi 18 tỉnh, thành Nam bộ nhất loạt nổi dậy giành chính quyền từ thực dân P ...
thứ bảy, 23/11/2024