Khi niềm tin trao nhầm chỗ

Trong tất cả các câu chuyện mà chúng tôi từng phản ánh liên quan đến vỡ hụi, thì đều có một thực tế là người chơi không quan tâm đến việc ai chơi cùng mình, thứ tự của mình trong dây hụi là bao nhiêu. Mà chỉ quan tâm đến việc mình đóng tiền ra sao, lãi suất như thế nào. Niềm tin khiến cho mọi người mất cảnh giác. Họ sẵn sàng đưa cả tỉ đồng cho đối phương chỉ với vài nét chữ nguệch ngoạc. Thậm chí có người đưa tiền mà còn không có bất kì giấy tờ gì.

Dù chủ hụi không bỏ trốn khỏi địa phương, nhưng căn nhà không còn ai ở. Nguy cơ mất trắng tiền của người chơi cũng rõ nét như những vệt sơn được vảy trên tường.

Bà Lê Thị Hường, Xã Hoằng Phong, huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa: “Gần nửa tỷ bạc của tôi. Chồng tôi đi làm cửu vạn để tôi đóng tiền làm nhà làm cửa cho con, mà giờ bả nói là bây giờ bể nợ rồi. Một nghìn không có, một xu cũng không. Thịt tôi đây có ăn được thì mang dao ra mà róc, mà lấy”.

Ngay khi dây hụi bị vỡ, người dân đã yêu cầu chủ hụi chốt nợ, ghi rõ thời điểm trả cả lãi và gốc. Thời gian dù đã được ấn định trên giấy trắng mực đen, nhưng năm tháng qua đi, chưa số tiền nào, được về với chủ.

Bà Nguyễn Thị Duyên, Xã Hoằng Phong, huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa: “Đây, cô ý hẹn tôi 30 tháng 6 năm 24 âm là giao họ. Giao giao cái đầu nhà cô ý. Vỡ nợ từ tháng 3 còn đâu mà tháng 6 giao”.

Nhiều người suy sụp khi chuyện xảy đến. Thế nhưng đây cũng không phải việc hi hữu hay mới lần đầu xảy ra ở nơi này.

Ông Lê Văn Kha, Xã Hoằng Phong, huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa: “Đầu tiên là ở dưới xóm Đông 1 trường hợp này. Đến Đình Long 1 trường hợp này. Đến Đình Sen 1 trường hợp. Đến Phong Mỹ 1 trường hợp, đến đây là lần thứ 5. Thế nhiều người vỡ như thế rồi mà mình vẫn chơi hả chú? Thì lúc đó thấy vỡ rồi dân cuống lên thì bà này vỡ theo luôn”.

Nhà người chơi cách nhà chủ hụi chỉ vài bước chân, nên mỗi lần đóng tiền hay nhận lãi đều rất nhanh chóng. Ai cũng nghĩ mình hiểu rất rõ đối phương, nên ít ai lường đến chữ ngờ.

Bà Lê Thị Hường, xã Hoằng Phong, Hoằng Hóa, Thanh Hóa: “Bao nhiêu năm nay là dân vẫn tin tưởng. Vì bả cầm họ cách đây phải 20 năm rồi”.

Bà Nguyễn Thị Duyên, xã Hoằng Phong, Hoằng Hóa, Thanh Hóa: “Tôi đóng với cô ý thì cô ý trả sòng phẳng, tử tế. Cho nên tôi mới tin tưởng, đóng với cô ấy lâu rồi. Đóng 2, 3 cái lấy rồi. Nhưng đến cái 5 triệu ni là cô ý trở quẻ cô không trả”.

Đa phần người chơi là hàng xóm. Phần còn lại là anh em họ hàng với chủ hụi. Nên niềm tin càng được củng cố.  

Bà Cao Thị May, xã Hoằng Phong, Hoằng Hóa, Thanh Hóa: “Mẹ bả với mẹ tôi là 2 chị em gái. Cũng tin tưởng chỗ chị em nên giờ mới thế. Tin tưởng nhà chỉ từ trước đến nay nên giờ mới thế chứ, vì cũng là anh em họ”.

Bà Cao Thị Kén, xã Hoằng Phong, Hoằng Hóa, Thanh Hóa: "Tin tưởng nhà bả từ trước đến nay nên mới thế chứ. Cũng là anh em trong họ.

Bà Lê Thị Vấn, xã Hoằng Phong, Hoằng Hóa, Thanh Hóa: “Thì giờ đã tin tưởng nhau rồi, con cháu trong nhà. Dì với chị em ruột mà cũng làm thế thì con bảo làm sao được”.  

Chỉ tính hơn 30 nguyên đơn ở xã Hoằng Phong, huyện Hoằng Hóa tỉnh Thanh Hóa, số tiền mà chủ hụi vỡ nợ lên tới gần 10 tỷ đồng. Còn với gần 100 bị hại ở huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng, hơn 15 tỷ đồng đã bị chủ hụi ôm rồi bỏ trốn.

Bà Phạm Thị La, phường Anh Dũng, Dương Kinh, Hải Phòng: “Tất cả tiền họ và tiền cho vay của chị là 988 triệu. Gần 1 tỷ. Sao chị lại có thể đưa cho người ta cả tỉ đồng với tờ giấy thế này thôi ạ? Có người còn không có tờ giấy nào, vì là tin tưởng nên là mới thế”.

Bà Hoàng Thị Huy, phường Anh Dũng, Dương Kinh, Hải Phòng: “Tổng của tôi kém 5 triệu nữa là đầy 400. Trong khi đó tin tưởng nhau cũng không giấy tờ gì hết. Mà tôi chơi họ với Tuy tôi cũng không hề hỏi có bao nhiêu người. Gần 100 hộ chơi chứ có phải 1 mình mình đâu”.

Trung tá Lê Anh Phương, Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP. Hải Phòng: “Người dân chơi họ góp lãi này dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau. Cho nên việc giao dịch, đưa tiền không có giấy tờ gì kí xác nhận cả. Và khi hỏi thì bảo là tôi đều đưa tiền cho đối tượng và kí vào sổ của đối tượng. Thực tế khi đối tượng bỏ trốn thì làm gì còn tài liệu gì để chứng minh”.

Lòng tin của người chơi đã khiến chủ hụi che giấu được nhiều khuất tất. Dù khác nhau về nguyên nhân, về quy mô, và cách thức… Nhưng tất cả các vụ vỡ hụi đều có 1 năng lực chung: đó là biến toàn bộ tiền của người dân thành tờ giấy vụn.