Đưa quy định thu phí vào luật báo chí: Cần thiết hay không?

Báo Người Lao Động là đơn vị tiên phong tại khu vực phía Nam triển khai mô hình thu phí đọc báo. Sau hơn 3 năm, gần 500 tác phẩm chọn lọc, tập trung vào các chủ đề chuyên sâu đã được đăng tải, phục vụ độc giả lựa chọn gói trả phí, nhờ đó giúp tòa soạn tăng thêm nguồn thu.

Ông Tô Đình Tuân, Tổng biên tập Báo Người Lao Động: "Đó là những bài viết có hàm lượng thông tin dày đặc, chất lượng cao. Không phải chỉ là 1 giờ, 1 ngày mà nhiều tháng nhiều năm vẫn có giá trị với bạn đọc tiếp cận được các thông tin này. Các thông tin thời sự chúng tôi vẫn miễn phí bình thường. Đề xuất của Đại biểu Quốc hội về đề xuất thu phí tác phẩm báo chí là hợp lý.

Dù vậy, không phải ai cũng đồng tình với việc đưa quy định thu phí vào luật. Với nhiều chuyên gia, vấn đề không nằm ở chỗ có thu phí hay không, mà là thu thế nào để không làm khó độc giả, và đặc biệt là bảo vệ được quyền lợi của người làm báo trong môi trường số.

Tiến sĩ Huỳnh Văn Thông, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn TP. Hồ Chí Minh: "Nội dung của anh có đủ tính cạnh tranh để công chúng người ta bỏ tiền ra để mua. Thứ 2 là nội dung có chất lượng liệu nó có được bảo vệ bởi bản quyền Sở hữu trí tuệ hay không để nó không có bị lợi dụng dẫn đến kịch bản thiệt thòi cho các cơ quan sản xuất nội dung. Ví dụ công chúng mua tài khoản trả tiền xong rồi lại copy ra 1 bản thứ cấp thành ra anh sản xuất ra nội dung đó lại sống không nổi.

Còn với độc giả, điều họ quan tâm là mức phí nếu thu thì có hợp lý không, có làm trải nghiệm đọc báo có tốt hơn không.

Chị Đinh Đỗ Ngọc Hà, phường Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh: “Khi đóng phí việc xem tin tức của mình nó không bị gián đoạn bởi quảng cáo nữa đó cũng là một lợi ích của việc thu phí. Làm sao việc thu phí đáp ứng được nhu cầu mong muốn của độc giả thì việc thu phí chắc chắn độc giả cũng sẵn sàng thôi.”

Nhiều ý kiến cũng cho rằng, nếu đưa nội dung thu phí đọc báo vào Luật Báo chí (sửa đổi), cần bảo đảm không làm hạn chế quyền tiếp cận thông tin của người dân. 

Tự chủ báo chí là xu hướng tất yếu. Nhưng để báo chí sống được bằng nội dung, thì không chỉ cần thu phí, mà cần hơn là nâng cao chất lượng và giữ được niềm tin từ độc giả. Bởi suy cho cùng, quyết định thu phí là của cơ quan báo chí, còn quyết định trả tiền, lại là của người đọc.