Kiểm soát dài hạn mối nguy sạt lở

Tấn Quýnh

thứ hai, 15/9/2025

VTV9.vtv.vn - Ở Lâm Đồng, những vụ bờ taluy đổ sập đang đặt ra cảnh báo về hiểm họa chết người. Một phần do thời tiết cực đoan, nhưng không thể né tránh là việc xây dựng công trình - tại những khu dân cư vùng đồi núi đã và đang lộ rõ nhiều bất cập. Cùng với biện pháp trước mắt ứng phó sạt lở, tỉnh Lâm Đồng cũng đang tìm cách chấn chỉnh những lỗ hổng trong quản lý xây dựng, để có thể kiểm soát từ mối nguy này.

Trong một con hẻm ở phường Xuân Hương - Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng, một bờ taluy bất ngờ đổ sập vào chiều ngày 10/9. Đất đá vùi lấp cả đoạn đường vào nhà dân. Rất may không xảy ra thương vong. Nhưng bất cứ ai chứng kiến cũng thảng thốt lo âu… Không ai có thể lường hết hiểm họa sạt lở từ những bờ taluy.

Trước đó một tháng, vào ngày 12/8, trong một con hẻm ở phường Xuân Trường - Đà Lạt, một bờ taluy phía trên quán cà phê cũng bị đổ sập khiến 2 người thiệt mạng. Đằng sau những bờ taluy sạt trượt, sập đổ đang lộ rõ những góc khuất.

Kiến trúc sư Trần Đức Lộc, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị tỉnh Lâm Đồng: “Những công trình cà phê view, homestay trên đất nông nghiệp phần lớn là không phép hoặc có phép không đầy đủ hoặc cái việc xây dựng đó không được kiểm soát về mặt kỹ thuật”.

Kháo sát gần đây, trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng có không dưới 400 vị trí nguy cơ sạt lở, đe dọa cuộc sống của ít nhất 1.200 hộ dân. Đáng lo ngại nhất là khu vực Đà Lạt, nhiều tuyến đường và khu dân cư nằm ven đồi, cách để chống sạt trượt lâu nay là xây kè nhưng mức độ kiên cố của các bờ kè taluy xây dựng lâu nay thì lại thiếu công cụ để kiểm soát.

Đặc thù khu vực đồi núi, để xây dựng nhà ở, người dân thường phải san gạt đất nền, xây kè taluy, đòi hỏi quy chuẩn trong xây dựng phải sát với thực tế.

Kiến trúc sư Trần Đức Lộc, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị tỉnh Lâm Đồng: “Quy định hướng dẫn cho dân khi xây dựng công trình phải có thiết kế, phải có tính chuyên nghiệp, thứ ba là giải quyết đồng bộ thoát nước tránh ngập lụt, rồi giải pháp kết cấu, san gạt. Tất cả phải đưa vào quản lý về quy hoạch, xây dựng”.

Ông Lê Trọng Yên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng: “Chúng tôi thường xuyên cảnh báo những công trình xây dựng thiếu an toàn, xây dựng trên nền đất yếu, có vách núi cao thì khuyến cáo người dân tuân thủ pháp luật, luật phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai”.

Ứng phó lâu dài trước mối nguy sạt lở vẫn là phải quy hoạch và thực hiện đúng quy hoạch các khu dân cư an toàn trước thiên tai. Quan trọng hơn là ngăn chặn ngay từ đầu những trường hợp xây dựng không đúng quy chuẩn dẫn đến sạt trượt. Nếu không, mỗi khi xảy ra sạt trượt bờ taluy, chính quyền địa phương mới xử lý thì khi đó, chuyện đã rồi.